MSX notebook
Een notitieboekje — kladblokje zo u wil — waar MSX op staat.

     Geheimzinnige VPB50
Het enige geheimzinnige is dat u niet begreep waar wij het over hadden.

     De MSX Gebruikersgroep Tilburg had de hand weten te leggen op een aantal exclusieve MSX notebooks. Zij kwam er goedkoop aan en op de beurs werden er enige 50 VPB’s weggegeven. Een fabrikant kon echter niet worden achterhaald.
Aantal, lekker vaag dus, en exclusief dat klopte wel, want wie gaat nu iets laten bedrukken met de naam van een ander? En een fabrikant kon niet worden achterhaald? Nee, niet door ons, maar de Tilburggroep wist natuurlijk precies waar ze had besteld. Als wij nu niets vragen, kunnen wij ‘eerlijk’ zeggen dat we het niet konden achterhalen.

     Zij schijnen via een dumpcircuit toch op de markt te zijn gekomen.
Tilburg gaf ze gratis weg, als dat geen dump is.
We vermoeden dat de fabrikant, voor er mee op de markt te komen, nog een aantal experimenten wilde uitvoeren en enige onvolkomenheden wegwerken.
pfff
De behuizing is duidelijk onder de maat, lees afwezig.
Ooit een kladblok in doos gezien?
Alleen een stevige bodemplaat.
Ja,van karton om precies te zijn.
En al is die van een milieuvriendelijk materiaal gemaakt, mag dat toch geen volwaardige behuizing heten. Houd hier terdege rekening mee als u ermee aan de slag gaat. Even onbeschermd meenemen in de regen of er een kop koffie over laten omvallen, is desastreus voor dit model.
Papier en karton zijn niet bepaald de grootste vrienden van vocht als ze eenmaal geproduceerd zijn.

Geheugen
Je kan er je (aan)tekeningen op bewaren.
Het geheugen is van een vrij exclusief type dat het best kan worden omschreven als een mengeling van EPROM en RAM. Het is namelijk altijd goed te beschrijven, maar afhankelijk van de schrijfmethode wel of niet wisbaar. Dit vergt van de gebruiker natuurlijk een zekere mate van zelfbeheersing. Het geheugen is te vullen met data die permanent wordt opgeslagen en die niet meer per ongeluk is te verwijderen, maar de totale beschikbare hoeveelheid geheugen is wel beperkt. Door een deel van het geheugen permanent te beschrijven, is de hoeveelheid wisbaar geheugen natuurlijk kleiner geworden.
Als je met potlood schrijft kun je het natuurlijk weggummen en zo heb je de RAM-functionaliteit en als je met pen schrijft is dat niet meer te wissen. Expres werd de term EPROM gebruikt, terwijl het eigenlijk PROM had moeten zijn. Pen is niet wisbaar, maar met de juiste middelen misschien weer wel en dan is EPROM wel goed. We wilden ‘duidelijk’ aangeven dat het moeilijker was om het te wissen.

     Het geheugen kent een indeling zoals bij MSX schermen. Door de term paging denkt men als vanzelf aan de memorymapper, maar die vergelijking gaat toch mank. Bij de memorymapper kiest men vier blokken — vaak foutief met pagina’s aangeduid — die samen het totale ‘werkgeheugen’ vormen. Dit voor de Z80 bereikbare geheugen is 64 kB groot. Bij de schermen werkt men echter in één pagina, naar een tweede kan men eventueel kijken, maar niet in werken. Als er nog twee pagina’s zijn — bij scherm 5 en 128 kB VRAM — zijn die onbereikbaar, totdat overgeschakeld naar die pagina’s. In dat geval is echter de oorspronkelijke pagina automatisch uitgeschakeld. Het memorymanagement-systeem van de VPB 50 is hiermee goed te vergelijken.
paging, want het ding bestaat toch uit blaadjes? Niet te lang bij blijven stilstaan en gelijk overgaan op memorymapping en wat zaken die daar mee te maken hebben. Mensen lezen iets dat ze kennen, in ieder geval vertrouwd voorkomt, en kunnen dus iets controleren dat wel waar is. De rest van de alinea kan het best worden gelezen als: je kunt de blaadjes omslaan.

Typeaanduiding
U las hiervoor al dat wij het model aanduidden met VPB 50, terwijl de Gebruikersgroep sprak van 50 VPB. Maar net als de fabrikantnaam, ontbreekt ook een duidelijke typeaanduiding. De term VPB, die wij aantroffen, zou net zo goed UP8 of zo kunnen zijn. Wij volgen hierin echter de aanduiding VPB om verwarring te voorkomen. De 50 zetten wij er echter achter! De term is nergens terug te vinden en slaat alleen op de indeling van het geheugen. Om er 50 bij te zetten, vinden wij op zich een goede zaak: duiken er nog meer van deze notebooks op, dan kunnen die best een andere geheugenhoeveelheid hebben en daarom vinden wij de beslissing, om de 50 bij het typenummer te zetten, best goed. Wij vinden echter wel dat de MSX-traditiegetrouw (Sony 700, Philips 8235, NMS 8280) deze getalsaanduiding er achter moet staan. De processor is alweer zo’n probleem.
Wij hebben noch een Z80, noch een R800 in het MSX’je kunnen ontdekken.
Een hoop onzin, waar wij moeilijk doen over iets dat er totaal niet toe doet, maar de lezer kan wel met ons meedenken. VPB stond er echt op en betekent mogelijk iets als Verenigde Papierfabrieken Brabant en de 50 sloeg op het aantal blaadjes. Geen Z80 of R800 klopt natuurlijk, er zit nooit een processor in een papieren kladblokje.

Praktijk
Toch blijkt hij goed te werken: geen van de door ons ingevoerde instructies gaf problemen, maar toch lijkt deze MSX niet bedoeld om spelletjes te spelen. Een eenvoudig boter, kaas en eieren, oké, maar het display is te traag om leuke actiespellen te doen.
Wetend wat het is, zal dit nu ook wel duidelijk zijn.
Het kleurgebruik zal in de meeste gevallen beperkt blijven tot de blauw-en-wit-standaard, die iedereen die wel eens op F6 drukt zal kennen.
Het was wit papier en het logo van de gebruikersgroep Tilburg was in licht blauw gedrukt.
Het schijnt dat er een adapter leverbaar is, waarmee twee geheugenblokken simultaan te vullen zijn.
Carbonpapier heet die adapter.
Wij waren echter niet in staat hiermee te experimenteren en ook het nut van deze optie ontgaat ons.
Wij hadden geen carbonpapier in huis.
Is een permanent beschreven geheugenblok niet meer nodig is het probleemloos te verwijderen.
Uitscheuren heet die handeling
Het voordeel hiervan is, dat men een overzichtelijker geheugen overhoudt. In de praktijk blijken velen slechts enkele geheugenblokken te gebruiken en de andere zolang mogelijk leeg te laten. Daar steeds maar één memorypage tegelijk is te bekijken/bewerken, is dit inderdaad aanbevelenswaardig. De hoeveelheid data die men op zo’n geheugenpagina kwijt kan, hangt af van de gekozen schrijfwijze. Men kan sterk comprimeren en op die manier veel kwijt, maar ondervindt dan vaak moeilijkheden bij het uitlezen. Niet overdreven comprimeren, luidt ons devies.
In kleine lettertjes schrijven, want dan kun je meer kwijt, maar dat gepriegel is vanzelfsprekend ook moeilijker leesbaar.
Voor degenen die er naast grepen in Tilburg: bedenk dat de beurs volgend jaar misschien al een week eerder is.
Slaat nergens op, de mensen van Tilburg speelden het spel schitterend mee en gaven soms zelfs een notitieblokje weg als troost omdat de beursvoorraad van de VPB50 op was en er alleen nog een paar bij leden thuis lagen.

     Frank H. Druijff
uw grijnzende bedrieger

     Een aantal gelukkigen ontving in Tilburg een exemplaar van deze MSX notebook. Dat zo’n gegeven paard natuurlijk niet in de bek gekeken moet worden, spreekt voor zich. Wees er dan ook zuinig op en geniet er van zolang hij werkt.

     PS. het is niet de enige keer dat wij ons bezondigden aan een 1-aprilgrap en lees de andere artikelen van mijn hand en van vlak voor die datum ook maar eens wat kritischer door.